Η 10η Οκτωβρίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας. Σύμφωνα με τον ορισμό που διατυπώθηκε στο καταστατικό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας το 1946 η υγεία είναι “..η κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι μόνο η απουσία ασθένειας”, καταδεικνύοντας και υπογραμμίζοντας το ρόλο της ψυχικής υγείας στην καθημερινότητα και την ευζωία των ανθρώπων.
Η αντιμετώπιση των ψυχικών διαταραχών εξακολουθεί να μην είναι όσο αποτελεσματική θα επιθυμούσαμε γιατί εξακολουθεί να αποτελεί συζήτηση προς αποφυγή (taboo) και δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο τόσο στους πάσχοντες όσο και στις οικογένειές τους, καθώς και στην κοινότητα. Όσο περισσότερο όμως καθυστερεί η θεραπευτική αντιμετώπιση των προβλημάτων ψυχικής υγείας, τόσο δυσκολεύει η επανένταξη του ατόμου στην καθημερινότητα. Δυστυχώς στις ημέρες μας εκτός από τη σωματική υγεία, που δοκιμάζεται λόγω της πανδημίας, μια από τις λιγότερο προβεβλημένες παρενέργειες είναι και η δοκιμασία της ψυχικής μας υγείας και των αντοχών του καθενός ξεχωριστά.
Η αντιμετώπιση της πρόσφατης πανδημίας COVID-19 αναμένεται να απορροφήσει ακόμη περισσότερα κονδύλια, εις βάρος άλλων τομέων συμπεριλαμβανομένου και του τομέα των υπηρεσιών της ψυχικής υγείας. Την ίδια στιγμή η ψυχική υγεία του γενικού πληθυσμού έχει καταστεί ευάλωτη. Εκτός από το άγχος και τους στρεσσογόνους παράγοντες που επιφέρει η πανδημία, η ανάγκη κοινωνικής απομόνωσης αλλά και περιορισμού των μετακινήσεων δημιούργησε και δημιουργεί ουσιαστικές δυσκολίες στην ήδη δυσχερή πρόσβαση στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας για αυτούς που τις έχουν ανάγκη. Χρειάζεται λοιπόν η δημιουργία δράσεων μεταξύ κρατικών υπηρεσιών υγείας και φορέων πολιτικής υγείας αλλά και Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων.
Ο δήμος μας μπορεί και πρέπει να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για τέτοιες συνεργασίες αλλά και να κινητοποιηθεί στον άξονα τόσο της ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης για τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης όσο και της παροχής βοήθειας στους πάσχοντες, αξιοποιώντας την ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και τη διαμόρφωση του “Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ψυχική Υγεία” στην οποία προχωρά το Υπουργείο Υγείας. Ενδεικτικά οφείλει:
– Να αναπτύξει περαιτέρω το κοινοτικό δίκτυο υπηρεσιών ψυχικής υγείας, με ταυτόχρονη ενσωμάτωση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας στην ΠΦΥ αξιοποιώντας τις σύγχρονες ψηφιακές τεχνολογίες.
– Να αξιοποιήσει την ολοκλήρωση του δικτύου υπηρεσιών ψυχικής υγείας για παιδιά & εφήβους, στην οποία υπάρχει ειδική πρόβλεψη για άτομα με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές.
– Να συμβάλλει στην ενίσχυση της ένταξης ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας στην αγορά εργασίας και στην ανάπτυξη προγραμμάτων για την προστασία της ψυχικής υγείας των εργαζομένων.
– Να βοηθήσει με όποιο τρόπο κρίνει πρόσφορο στην προστασία των δικαιωμάτων των ψυχικά ασθενών και την καταπολέμηση του κοινωνικού στίγματος, με ταυτόχρονη ενδυνάμωση της φωνής των ψυχικά ασθενών και των οικογενειών τους.
– Να βοηθήσει, τέλος, στην ενδυνάμωση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας κατά τον σχεδιασμό της αντιμετώπισης εκτάκτων γεγονότων όπως πανδημίες ή φυσικές καταστροφές.
Η Πρωτοβουλία Αγίου Δημητρίου θα είναι παρούσα και ενεργή σε κάθε δράση που θα συμβάλλει αποτελεσματικά και βιώσιμα στη διαχείριση του κρίσιμου τομέα της ψυχικής υγείας ως τμήμα μιας συνολικής πολιτικής Δημόσιας Υγείας που οφείλουμε να διαθέτουμε ως δήμος, καταθέτοντας προτάσεις και ασκώντας υπεύθυνο έλεγχο.
Για την Πρωτοβουλία Αγίου Δημητρίου
Σωτήρης Βλασταράκος
Μέλος της Επιτροπής Υγείας
Δήμου Αγίου Δημητρίου